به گزارش شهرآرانیوز؛ نام بیماری سالک و تصویر زخمهایی که بهواسطه گزش پشه ناقل این بیماری روی صورت و دست و بدن به جا مانده است، برای خیلی از مردم کاملا آشناست. سازمان بهداشت جهانی سالک را یکی از بیماریهای گرمسیری فراموششده میداند که در کشورهای درحال توسعه، از جمله ایران و بهویژه مناطق گرمسیر آن، شیوع دارد.
تا امروز بیش از نود کشور در دنیا شیوع سالک را تأیید کردهاند و براساس آمارها حدود یکمیلیارد نفر در مناطق آلوده به پشه خاکی زندگی میکنند و بیش از ۲۰میلیون نفر هم در طول تاریخ به آن دچار شدهاند و تقریبا سالی یک میلیون نفر مبتلای جدید به این آمار اضافه میشود.
بااینهمه آمار و ارقام ابتلا به سالک در ایران در یک دهه گذشته روند کاهشی داشته است و از بیش از ۲۳هزار ابتلا، به حدود ۱۰ هزار ابتلا رسیده است و با وجود اینکه سالک در خراسان و مشهد به یک بیماری بومی تبدیل شده است، با اقدامات گسترده و پیشگیرانه شهرداری مشهد مثل پاکسازی زمینهای رها، افزایش اعتبارات مالی مقابله با این بیماری، ضدعفونی و پاکسازی مداوم گاریهای زباله و... میزان مبتلایان به این بیماری در دو سال گذشته کاهش جدی داشته است و از ۱۳۷۶ مورد به حدود نهصد ابتلا رسیده است.
احسان نجاریمقدم، مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد، در گفتوگو با شهرآرا با اشاره به وجود ۵۶ کانون آلوده و مشکلساز برای پشه سالک در شهر مشهد گفت: آنطور که معاونت بهداشت دانشگاه علومپزشکی به شهرداری مشهد اعلام کرده است ۵۶ کانون قدیمی و جدید در مشهد و اطراف آن وجود دارد که یا آلوده یا مستعد پشه سالک هستند. از این تعداد سه کانون در منطقه ۱۲ شهرداری قرار دارد، هفت کانون در منطقه۹ شهرداری است، در محدوده شهرداری منطقه ۴ و ۵ هم دو کانون قرار گرفته است و یک کانون هم در منطقه ۱۰ داریم.
وی با بیان اینکه در مسئله مقابله با سالک برای شهرداری و اداره بهداشت وظایف جداگانه و مشترکی تعریف شده است، از افزایش اعتبار اختصاصدادهشده به مناطق شهرداری برای مقابله و پیشگیری از بروز این بیماری خبر داد و گفت: مجموع اعتباراتی که در سال۱۴۰۲ برای مقابله با سالک به مناطق داده شد، یکمیلیاردو۶۳۴میلیارد تومان بود که این عدد در سال۱۴۰۳ دو برابر شد و به عدد ۳میلیارد تومان رسید و در سال۱۴۰۴ هم بیش از ۳ میلیاردو۵۰۰میلیون تومان برای این بیماری و حذف عوامل مساعدکننده سالک به مناطق شهرداری تفویض و اختصاص داده شد. بیشترین اعتبارها هم سهم مناطق ۲، ۳، ۶، ۷، ۸ و ۹ شد که بیشترین مشکل و کانون مستعد را دارند.
نجاریمقدم در پاسخ به این سؤال که شهرداری مشهد در دو سال گذشته برای مقابله با سالک چه اقداماتی انجام داده است، توضیح داد: اراضی رهاشده در شهر و محلهایی که انباشت خاک و نخاله در آنها وجود دارد، یکی از مکانهای مساعد برای رشد و زاد و ولد پشه سالک هستند که ما در دو سال گذشته ۴۴۵هزار تن خاک و نخاله جمعآوری کردیم و بیش از ۱۱ میلیون مترمربع از اراضی رها پاکسازی و بیش از ۳۶۸ هزار مترمربع از این اراضی هم آهکپاشی شده است. در کنار اینها ۸۳هزار مورد از اراضی رهاشده برای پیشگیری از سالک محصور و تسطیح و ۶ هزار تن لاستیک و ضایعات هم جمعآوری شده است.
مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد ادامه داد: از دیگراقدامات شهرداری برای کنترل و مقابله با سالک، مرمت و نصب و تکمیل کسری گاریهای زباله، شستوشو و لایروبی کانالها، کالها و مسیلها، جلوگیری ازعرضه و نگهداری دام در داخل منازل مسکونی یا مجاور آنها و جمعآوری و معدومسازی سگهای ولگرد از شهر و مناطق شهری بوده است که در این یک سال بهصورت مستمر ادامه داشته است.
نجاریمقدم در ادامه و با تأکید بر اینکه در پنج ماه ابتدایی سال۱۴۰۴ هم اقدامات گستردهای برای مقابله با سالک انجام شده است، تصریح کرد: از فروردینماه تا مرداد، یکمیلیونو ۵۶۹ هزارو ۷۵۰ مترطول از کانالها و مسیلها شستوشو و لایروبی شده است و نهتنها ۲ میلیونو ۸۳۸ هزارو ۶۴۸ مترمربع از اراضی رها را پاکسازی کردهایم، ۹۷ هزارو ۶۳۳ تن هم خاک و نخاله از شهر جمعآوری و ۸۵ هزارو ۶۶۵ مترمربع از زمینهای رهاشده هم آهکپاشی شده است.
برای جلوگیری از تبدیل شدن گاریهای گالوانیزه به مکان مستعد رشد پشه سالک، ۷۸۰ گاری مرمت و نصب و تکمیل و ۱۶۱ هزارو ۴۷۳ جایگاه قرارگیری گاریهای زباله هم ضدعفونی شده است.
وی افزود: در این پنج ماه ۱۶۹ هزارو ۴۴۶ مورد از زمینهای رهاشدهای که زمینه رشد سالک در آنها وجود داشته محصور یا تسطیح شده و ۱۶۰۱ اخطاریه ماده۶۸۸ قانون که موضوع آن تهدید علیه بهداشت عمومی است، صادر شده است.
مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد در بخش دیگری از صحبتهایش به برگزاری پویش مقابله با سالک از خردادماه و همزمان با شروع فصل گرما اشاره کرد و دراینباره گفت: بخشی از بارِ مقابله با بیماری سالک بر دوش مردم است و شهروندان میتوانند با اقداماتی مثل جمعآوری و دفع صحیح و بموقع زبالههای خانگی، تخریب و تسطیح اماکن مخروبه و متروکه، نصب توری ریز روی پنجرهها و دربهای ورودی، استفاده از پشهبند معمولی و... به کاهش و مبتلا نشدن به این بیماری کمک کنند که ما در این پویش بر اطلاعرسانی درباره سالک و روشهای پیشگیری از آن متمرکز شدیم.
در جریان این پویش علاوه بر اهدای پشهبند و پماد و اسپری دفع حشرات به مردم، اطلاعرسانی گستردهای در شهر و فضای مجازی برای مقابله با این بیماری انجام شد و بیست جلسه کلاس آموزشی در مدارس و ۲۶ جلسه کلاس آموزشی برای کارگران در همین زمینه برگزار شد و در حاشیه ۲۶ نمایشگاهی هم که در شهر برگزار کردیم، مواردی مثل پیشگیری از بیماری سالک، مدیریت جمعآوری و اهمیت دفع صحیح ضایعات ساختمانی، اهمیت دفع صحیح فاضلاب خانگی، کاهش پسماند و... به مردم آموزش داده شد.
اما با وجود این اقدامات گسترده، میزان ابتلا به بیماری سالک در سه سال گذشته کاهش داشته است یا نه؟ مدیرکل هماهنگی و نظارت بر خدمات شهری شهرداری مشهد در پاسخ به این سؤال توضیح داد: براساس گزارشهای دانشگاه علومپزشکی مشهد، میزان ابتلا در سال۱۴۰۱، یکهزارو ۳۰۴ مورد بوده است و متأسفانه در سال۱۴۰۲ این تعداد به ۱۳۷۶ مورد افزایش پیدا کرده است، اما اقدامات کنترلی شهرداری و سایر دستگاههای مسئول در این زمینه باعث شده است در سال۱۴۰۳ شاهد یک کاهش جدی در تعداد مبتلایان به این بیماری باشیم و در این سال با کاهش ۴۰درصدی میزان مبتلایان، فقط ۹۴۶ مورد ابتلا به سالک گزارش شده است.